Tiêu chuẩn chất lượng cho biodiesel

Việc sản xuất và sử dụng rộng rãi biodiesel đòi hỏi việc đưa ra những tiêu chuẩn chất lượng, dành riêng cho biodiesel: EN 14214 ở Châu Âu, ASTM D6751 ở Mỹ…Khi đảm bảo được những tiêu chuẩn chất lượng này, biodiesel có thể được trộn với dầu diesel để sử dụng trong động cơ diesel. Hiện tại, hỗn hợp biodiesel với dầu diesel trước khi sử dụng cho động cơ diesel phải đảm bảo được tiêu chuẩn chất lượng dành cho dầu diesel, thí dụ EN 590 ở Châu Âu. Dự kiến đến cuối năm 2007, National Biodiesel Board (NBB) sẽ đưa ra tiêu chuẩn chất lượng cho B20.

NBB đã đưa ra chương trình BQ-9000, chuyên cấp chứng nhận cho các nhà sản xuất, marketing, phân phối biodiesel tại Mỹ và Canada. Chương trình là sự kết hợp của ASTM D6751 và các chương trình đảm bảo chất lượng trong các quá trình bảo quản, lấy mẫu, kiểm tra chất lượng, vận chuyển, phân phối…

Trong bảng dưới đây giới thiệu một số chỉ tiêu chất lượng đối với dầu diesel (tiêu chuẩn EN 590) và biodiesel (tiêu chuẩn EN 14214, ASTM D6751)

Một số tính chất như chỉ số xetan, tỉ trọng chỉ phụ thuộc vào tính chất của nguyên liệu ban đầu. Hầu hết các tính chất còn lại phụ thuộc vào các yếu tố kỹ thuật của quá trình sản xuất.

Yếu tố quan trọng nhất chính là độ chuyển hóa của phản ứng chuyển vị este. Thậm chí khi thu được hiệu suất phản ứng cao nhất, trong biodiesel vẫn chứa một lượng nhỏ tri, đi, monoglixerit. Những chất này làm tăng độ nhớt, giảm độ bền oxi hóa, do đó, hàm lượng của chúng phải là nhỏ nhất.

Tổng lượng glixerin chính là tổng phần glixerin chứa trong các glixerit và glixerin tự do. Glixerin không tan trong biodiesel, có độ nhớt cao. Nhiên liệu chứa nhiều glixerin dẫn đến hiện tượng lắng glixerin, làm nghẽn bộ lọc nhiên liệu và làm xấu đi quá trình cháy trong động cơ.

Metanol bị hạn chế duới 0,2% trong tiêu chuẩn EN 14214, nhưng không đề cập đến trong ASTM. Tuy nhiên, hàm lượng metanol có thể hạn chế thông qua chỉ tiêu độ chớp cháy ( càng nhiều metanol, độ chớp cháp càng thấp). Yêu cầu độ chớp cháy không nhỏ hơn 130 độ C trong ASTM tương ứng với hàm lượng metanol nhỏ hơn 0,1%.

Nguồn:
1. Knothe G., Gerpen J. V., Krahl J. The Biodiesel Handbook. Champaign, IL: AOCS Press, 2005. – 303 c.
2. http://www.bq-9000.org/

Sơ nét về dầu thực vật, mỡ động vật

Dầu thực vật được ép từ hạt, quả của các loại thực vật khác nhau. Mỡ động vật chứa trong mô mỡ và nội tạng của động vật.
Năng suất thu dầu của các loại cây phổ biến trong sản xuất biodiesel:

Trong thành phần của dầu, mỡ chủ yếu là triglixerit – este của glixerin và axit béo. Phần còn lại là axit béo tự do, photphatit, vitamin, chất màu, chất nhầy...Dầu, mỡ không tan trong nước, tan kém trong rượu và tan tốt trong xăng, axeton,...
Trong phân tử triglixerit, gốc glixerin luôn cố định, chỉ khác nhau gốc axit béo. Các axit béo khác nhau có những tính chất vật lý và hóa học kháu nhau. Do đó, thành phần axit béo là yếu tố quan trọng, quyết định tính chất của dầu, mỡ.
Khi chuyển hóa triglixerit thành biodiesel, cấu trúc gốc axit béo không hề thay đổi, cho nên, thành phần axit béo quyết định luôn cả tính chất của biodiesel.
Thành phần axit béo của một số loại dầu, mỡ:

Độ chưa bão hòa càng cao, nhiệt độ đông đặc càng thấp nhưng độ bền oxi hóa càng kém. Biodiesel thu từ dầu dừa, cọ có tính chất nhiệt độ thấp kém hơn nhưng độ bền oxi hóa cao hơn biodiesel thu từ dầu cải, dầu hướng dương.

Nguồn tham khảo:
Knothe G., Gerpen J. V., Krahl J. The Biodiesel Handbook. Champaign, IL: AOCS Press, 2005.

http://www.asiabiodieselboard.com/English/Vegetableoilyields2.htm

Đoạn phim giới thiệu biodiesel

Xin giới thiệu một đoạn phim ngắn, thú vị, giới thiệu khái quát về biodiesel tại Mỹ

Biodiesel....đáng để tham khảo!

Tôi xin trích giới thiệu một số đoạn trong bài viết của một người Việt ở Mỹ.
--------------
Biodiesel: Dầu diesel sinh học Một đề tài thu hút nhiều chú ý của khoa học giới là Dầu diesel Sinh Học (Biodiesel), có khả năng tái sinh, chế biến từ dầu thực vật và được dùng trong các đầu máy sử dụng dầu diesel trước kia. Biodiesel là nhiên liệu không có độc, không nổ, có thể tự phân hủy, và không thải độc khí làm ô nhiễm như dầu diesel bình thường.

Thực ra, Biodiesel, gọi tắt là B, ít khi sử dụng một mình mà thường được pha chế với dầu diesel để tạo ra các hợp chất nhiên liệu dùng trong thương mại.
Hiện có những loại Biodiesel sau đây:
- B5 gồm 5% biodiesel pha với 95% dầu diesel.
- B10 gồm 10% biodiesel pha với 90% dầu diesel.
- Và B20 gồm 20% biodiesel pha với 80% dầu diesel.

Cũng có B100 là biodiesel nguyên chất, không pha chế, giá khoảng 3 đô la một gallon, so với $2.60 một gallon dầu cặn hiện nay. Ích lợi của Biodiesel là có thể sử dụng trong các đầu máy chạy Diesel trước nay, nhưng lại sạch hơn rất nhiều. Chỉ có điều đáng tiếc là các hãng sản xuất không chịu bảo hành cho đầu máy Diesel chạy bằng các loại dầu cặn sinh học cao hơn B5. Bởi vì, họ cho rằng, nhiên liệu B có thể ăn mòn các khớp hàn trong hệ thống bơm xăng.

Nhiều cơ sở nghiên cứu cho biết, xe chạy bằng dầu diesel sinh học phát sinh khí thải độc hại ít hơn một chút so với xe chạy bằng xăng thường, nhưng hiệu suất năng lượng, tức số dặm đường chạy được với mỗi một gallon dầu cặn sinh học lại kém hơn.

Tuy nhiên, xe hơi mà chạy Biodiesel thì cần phải có một bình riêng để chứa dầu và một hệ thống sưởi nóng để giữ cho thứ dầu thực vật này khỏi bị đậm đặc. Phí tổn lắp đặt bình “xăng” riêng và các vật dụng phụ thuộc là khoảng $800. Cũng cần biết, bình xăng mới đặt trong thùng xe, phần nào thu hẹp không gian chứa hàng của xe lại.

Các cuộc thử nghiệm của Consumer Reports cho thấy, xe chạy bằng dầu thực vật như vậy có thành tích “bất hảo” không mấy khác xe dầu diesel về sự chậm chạp khi tăng tốc và mức thải ô nhiễm rất... rộng lượng. Tuy nhiên, nhiều người thích dùng thứ nhiên liệu này là vì họ có thể xin được - miễn phí - dầu ăn do các nhà hàng thải ra. Trong thời buổi xăng nhớt đắt đỏ này, xin được “xăng” miễn phí là quý quá. Nhưng nếu suy nghĩ tới những công việc lỉnh kỉnh phụ thuộc, như lắp đặt hệ thống bình chứa riêng, rồi lại phải lo lọc dầu cho kỹ càng trước khi châm vào bình, thì món tiền tiết kiệm đó không biết có... nhằm nhò gì không.

Xem lại công dụng của dầu cặn.

Ðầu máy diesel thực ra không phải là một phát kiến mới. Trái lại, nó là loại đầu máy đã có từ lâu đời. Mặc dầu chạy dầu diesel thì rẻ hơn tới 30% so với xăng, nhưng nó lại có những khuyết điểm không thể chấp nhận rộng rãi được. Chẳng hạn, đầu máy diesel đã nổi tiếng về sự “om xòm”, tăng tốc chậm, phun khói mù trời... Nói về chất thải, đầu máy diesel phun ra 2 loại chất ô nhiễm rất khó điều trị là NOx (oxide of nitrogen), nguyên nhân gây ra những đám khói mù (smog) dày đặc, góp phần tạo mưa acid, và những hạt mồ hóng rất nguy hiểm cho hệ hô hấp của con người. Chính bởi lẽ đó, 5 tiểu bang Hoa Kỳ - California, Maine, Massachusetts, New York, và Vermont - đã có luật cấm bán và lưu hành các loại xe chạy dầu diesel (trừ xe tải.)

Thế nhưng, tình trạng này đang có chiều hướng thay đổi. Với những kỹ thuật mới được áp dung, xe hơi chạy dầu diesel đã có nhiều cải tiến: êm hơn, nhanh hơn, và nhất là sạch hơn nhiều so với các xe thế hệ đàn anh đàn chị. Quan trọng nhất là với sự phục hoạt của đầu máy diesel, chính phủ liên bang Hoa Kỳ đã chỉ thị chuyển sang loại dầu diesel với nồng độ Sulfur thấp, có thể được tung ra bán trên thị trường vào Tháng Mười sắp tới, với giá cao hơn dầu diesel thường khoảng 7 cents một gallon. Với loại nhiên liệu này, độ thải NOx sẽ hạ giảm rất nhiều. Theo các tiêu chuẩn mới của Bộ Bảo Vệ Môi Trường, các đầu máy diesel lại sắp có thể tái xuất trên khắp 50 tiểu bang nước Mỹ.

Kể từ sau khi Bộ Bảo Vệ Môi Trường nới lỏng tiêu chuẩn về chất thải vào Tháng Ba vừa qua, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho sự trở lại của đầu máy Diesel, các hãng sản xuất như Honda, Nissan, Subaru, Toyota, và nhiều hãng khác đang đua nhau sản xuất các loại xe chạy bằng dầu cặn, sau khi Mercedes-Benz và Volkswagen đã tung ra một số model khá hấp dẫn giới tiêu thụ.

Ông Chet France, giám đốc khu xét nghiệm tại Văn Phòng Giao Thông và Chất Lượng Khí Trời tại Bộ Bảo Vệ Môi Trường Hoa Kỳ, tiên đoán, “Các đầu máy diesel thuộc thế hệ mới sẽ lại tràn ngập đường phố, nhưng không làm ô nhiễm môi trường, vì chúng sạch hơn các model hiện nay tới 90%.”


Nguồn:
1. Nhiên liệu cho tương lai (Kỳ1) http://www.nguoi-viet.com/absolutenm/anmviewer.asp?a=47186&print=yes
2. Nhiên liệu cho tương lai (Kỳ 2) http://www.nguoivietweb.net/absolutenm/anmviewer.asp?a=47503&z=6
PHẠM ÐÌNH
dinhcpham@yahoo.com
----
HQA

Nhược điểm của biodiesel

Hiện nay, từ những thông tin quảng bá về biodiesel nhiều người lầm tưởng rằng việc sử dụng biodiesel chỉ có lợi mà không có hại.Trên thực tế, bên cạnh những ưu điểm, biodiesel cũng có nhiều nhược điểm hạn chế việc ứng dụng rộng rãi trong công nghiệp và đời sống. Nhiều nhà sản xuất xe hơi và động cơ rất thận trọng với việc sử dụng biodiesel trong động cơ của họ.

Việc sử dụng nhiên liệu chứa nhiều hơn 5% biodiesel có thể gây nên những vấn đề sau: ăn mòn các chi tiết của động cơ và tạo cặn trong bình nhiên liệu do tính dễ bị oxi hóa của biodiesel; làm hư hại nhanh các vòng đệm cao su do sự không tương thích của biodiesel với chất liệu làm vòng đệm.

Nhiệt độ đông đặc của biodiesel phụ thuộc vào nguyên liệu sản xuất nhưng nói chung là cao hơn nhiều so với dầu diesel thành phẩm. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến việc sử dụng biodiesel ở những vùng có thời tiết lạnh.

Ngoài ra, biodiesel rất háo nước nên cần những biện pháp bảo quản đặc biệt để tránh tiếp xúc với nước. Biodiesel không bền rất dễ bị oxi hóa nên gây nhiều khó khăn trong việc bảo quản. Theo khuyến cáo của NBB thì không nên sử dụng B20 sau 6 tháng bảo quản trong khi hạn sử dụng của dầu diesel thông thường có thể đến 5 năm.

Bên cạnh đó, để sản xuất biodiesel ở quy mô lớn cần phải có một nguồn nguyên liệu dồi dào và ổn định. Việc thu gom dầu ăn phế thải không khả thi lắm do số lượng hạn chế, lại phân tán nhỏ lẻ. Những nguồn nguyên liệu có thể chế biến thành dầu ăn (hướng dương, cải dầu, cọ…)thì giá thành cao, sản xuất biodiesel không kinh tế. Vả lại, diện tích đất nông nghiệp cho việc trồng cây lấy dầu ăn là có hạn. Để giải quyết bài toán nguyên liệu này, trên thế giới đang có xu hướng phát triển những loại cây lấy dầu có tính công nghiệp như cây dầu mè (jatropha curcas), hoặc những loại cho năng suất cao như tảo.

Nguồn tham khảo:
1. Митусова Т. Н., Калинина М. В. Перспективы использования биодизельного топлива. Мир нефтепродуктов. 2005, № 5, с. 21 – 23.
2. В. Г. Семенов, А. А. Зинченко. Альтернативные топлива растительного происхождения. Химия и технология топлив и масел. 2005, № 1,с. 29-34.
3. http://www.tiasang.com.vn/news?id=754 Tiềm năng nhiên liệu sinh học ở Việt Nam rất lớn
4. http://www.nhandan.com.vn/tinbai/?top=41⊂=72&article=80841 Sản xuất diesel sinh học ở Chiang Mai
5. http://www.biodiesel.org/buyingbiodiesel/guide/B20_Fleet_Recommendations.pdf.

Ưu điểm của biodiesel

So với dầu diesel thông thường biodiesel có những ưu điểm sau:
1. Biodiesel được chế biến từ nguồn nguyên liệu tái tạo nên việc sử dụng biodiesel giúp giải quyết bài toán năng lượng cho những quốc gia có nguồn dầu mỏ hạn chế cũng như giảm sự phụ thuộc của nền kinh tế vào dầu mỏ.
2. Biodiesel hầu như không gây hại cho môi trường. Khi rơi vào đất hoặc nước độ phân hủy của biodiesel bởi vi sinh vật lên tới 99%.
3. Việc sử dụng biodiesel giảm sự thải ra các chất độc hại ngoại trừ ôxít nitơ. Đối với B100, thành phần các hidrôcacbon chưa cháy hết giảm 56 %, hạt rắn giảm 55%, ôxít cacbon giảm 43%. Đối với B20 các chỉ số trên lần lượt là 11, 18 và 12%.
4. Việc sản xuất biodiesel sẽ thúc đẩy sự phát triển của nền nông nghiệp.
5. Trong thành phần của biodiesel hầu như không chứa lưu huỳnh ( < 0,001% so với đến 0,2% trong dầu diesel).
6. Biodiesel có tính bôi trơn tốt. Ngày nay để hạn chế lượng oxít lưu huỳnh thải ra không khí, người ta hạn chế tối đa lượng lưu huỳnh trong dầu diesel. Nhưng chính những hợp chất lưu huỳnh lại là những tác nhân giảm ma sát của dầu diesel. Do vậy dầu diesel sẽ có tính bôi trơn không tốt và đòi hỏi việc sử dụng thêm các chất phụ gia để tăng tính bôi trơn. Trong thành phần của biodiesel có chứa oxi. Cũng giống như lưu huỳnh, oxi có tác dụng giảm ma sát. Cho nên biodiesel có tính bôi trơn tốt.
7. Biodiesel có điểm chớp cháy cao (trên 100 độ C) nên có tính an toàn cao trong quá trình bảo quản và vận chuyển.

Tổng hợp từ nhiều nguồn.

Sơ nét về động cơ Diesel và dầu diesel

Sự khác biệt duy nhất giữa động cơ xăng và động cơ diesel là cơ chế đánh lửa. Trong khi động cơ xăng cần có thiết bị đánh lửa (bugi) để kích hoạt quá trình cháy nổ của hỗn hợp khí nén xăng - không khí thì động cơ diesel lại hoạt động theo nguyên lý tự nổ.

Đầu tiên, không khí nén ở áp suất cao trong buồng đốt, sau đó dầu diesel được phun qua vòi phun cao áp thành sương mù. Nhiệt sinh ra trong quá trình nén khí sẽ kích hoạt quá trình tự cháy nổ của diesel.
Xăng sử dụng chỉ số chống kích nổ Octan thì diesel sử dụng chỉ số kích nổ Cetan. Nghĩa là loại diesel nào càng dễ kích nổ càng tốt. Chỉ số Cetan tối ưu dao động trong khoảng từ 45-55.

Đoạn Flash minh họa:


4 thì:
1. Air intake (Hút không khí)
2. Press (Nén không khí)
3. Fuel injection and combustion ( Phun diesel vào buồng đốt và quá trình cháy)
4. Exhaust (Xả khí thải)

Chú thích:
Fuel- Nhiên liệu (Diesel)
Compressed Air- Không khí nén
Pressure -Áp suất
Temperature-Nhiệt độ

Các đặc tính cơ bản của dầu Diesel:
1.Độ nhớt: dầu diesel không tự bay hơi để bốc cháy mà được phun qua vòi phun cao áp thành sương mù. Vì vậy độ nhớt ảnh hưởng lớn tới sự cháy của nhiên liệu. Độ nhớt thấp làm xấu đi quá trình phun sương, nhưng độ nhớt quá cao làm hư hỏng hệ thống phun sương.
2.Chỉ số kích nổ: Chỉ số Cetan
3.Hàm lượng lưu huỳnh: Để đảm bảo tiêu chuẩn môi trường, hàm lượng S càng nhỏ càng tốt.

Nguồn:
1. http://auto.howstuffworks.com/diesel1.htm
2.Knothe G., Gerpen J. V., Krahl J. The Biodiesel Handbook.
-----
HQA

Sử dụng biodiesel.

Do có những tác động xấu nhất định đến động cơ, nên hiện nay, biodiesel được dùng chủ yếu ở dạng hỗn hợp với dầu diesel thông thường. Phổ biến nhất là nhiên liệu B5 tức hỗn hợp chứa chỉ 5 % biodiesel và 95 % dầu diesel. Tiêu chuẩn Châu Âu E 590 dành cho dầu diesel từ năm 2005 cho phép trộn thêm không quá 5 % biodiesel nhằm đảm bảo hoạt động tối ưu của động cơ.

Tuy vậy, nhiều nơi đã và đang có xu hướng thử nghiệm và ứng dụng rộng rãi nhiên liệu B20. Tổ chức biodiesel Mỹ (National Biodiesel Board – NBB) hiện đang nỗ lực cùng các nhà sản xuất động cơ đưa ra tiêu chuẩn cho B20 nhằm thúc đẩy sự phát triển loại nhiên liệu này trên nước Mỹ. Theo dự tính, tiêu chuẩn ASTM này sẽ hoàn tất vào năm 2007. Trong khi đó, nhiều tổ chức và cá nhân ở Mỹ từ lâu đã sử dụng B20 với một số khuyến cáo của NBB khi chưa có tiêu chuẩn cụ thể cho B20. Trong năm 2003-2004 Bộ Quốc phòng Mỹ đã đặt mua hơn 5,2 triệu Galông biodiesel (1 Galông ở Mỹ = 3,78 lít) và là nhà tiêu thụ B20 lớn nhất ở Mỹ. Một số nhà sản xuất như New Holland và DaimlerChrysler đã chính thức bật đèn xanh cho việc sử dụng B20 trong động cơ của họ.

Tại Châu Âu, một số hãng xe hơi như Renault, Peugeout đã tung ra những mẫu xe có thể dùng B30. Riêng hãng Renault đã đặt mục tiêu, cho đến năm 2009, tất cả xe diesel của hãng này có thể sử dụng B30.

Chỉ một số ít tổ chức và cá nhân sử dụng B100, thậm chí dầu thực vật ở dạng nguyên chất. Cần lưu ý rằng các loại nhiên liệu B5, B20 và dầu thực vật nguyên chất không được gọi là biodiesel và khi sử dụng dầu thực vật nhất định phải có sự biến đổi cấu trúc của động cơ.

Nguồn tham khảo:

1. Митусова Т. Н., Калинина М. В. Перспективы использования биодизельного топлива. Мир нефтепродуктов. 2005, № 5, с. 21 – 23.
2. http://www.biodiesel.org/resources/pressreleases/gen/20060616_EMA_Adopts_Test_Specifications.pdf

3. http://nbb.grassroots.com/07Releases/ASTM/ : New Biodiesel Specification Aimed at Future Diesel Technology
4. http://www.nrel.gov/vehiclesandfuels/npbf/feature_guidelines.html Biodiesel Handling and Use Guidelines, 2006, trang 50.

...

Khái quát về biodiesel

Biodiesel là nhiên liệu dùng cho động cơ diesel thu được từ những nguồn dầu thực vật và mỡ động vật khác nhau.

Thành phần chính của bất kỳ loại dầu thực vật hay mỡ động vật nào là triglixerit – este của axít béo và glyxerin.

Để thu được nhiên liệu biodiesel người ta cho dầu thực vật hoặc mỡ động vật tác dụng với rượu (thường là metanol CH₃OH) với sự có mặt của xúc tác (thường là kiềm). Sau phản ứng ta thu được sản phẩm chính là este (metyl este trong trường hợp CH₃OH) và sản phẩm phụ là glyxerin, được ứng dụng rộng rãi trong công nghiệp.

Este thu được có khả năng tự cháy tốt (chỉ số xetan trong khoảng 54 -58) và độ nhớt thích hợp để có thể dùng trong động cơ diesel thông thường. Nhờ tính chất đó este thu được từ dầu thực vật hoặc mỡ động vật được gọi là biodiesel.

Dưới đây là sơ đồ phản ứng thu biodiesel:

Phản ứng trên được gọi là phản ứng chuyển vị este (transesterification). Bản chất của phản ứng nằm ở chỗ “phá vỡ” cấu trúc cồng kềnh của triglyxerit và tạo thành este với kích thước nhỏ hơn nhiều lần. Do vậy biodiesel thu được sẽ có độ nhớt giảm và độ bền oxi hóa tăng so với dầu thực vật ban đầu.

Nguồn tham khảo:
1. Knothe G., Gerpen J. V., Krahl J. The Biodiesel Handbook. Champaign, IL: AOCS Press, 2005. Trang 9.
2.http://www.bioethanol.ru/biodiesel/
3.http://www.biodiesel.de/index.php3?hid=014122&spid=2
4.Bản quyền Flash thuộc: http://www.biodiesel.com/


Minh họa cơ chế phản ứng:

----